Vandaag las ik een artikel over de stijgende temperaturen op het Noordelijk gelegen eiland Spitsbergen. Het gebied kampt met de gevolgen van klimaatverandering en vooral in het Noordelijke gelegen Spitsbergen is dit ook van belang voor een stukje Nederlandse geschiedenis.
(u kunt het gehele artikel lezen door hier te klikken).
Graven
Door de stijgende temperatuur ontdooit een deel van de grond. Op het eiland liggen de graven van veel Hollanders die daar met name in de 17e eeuw zijn omgekomen. Het eiland was een belangrijke basis voor de Hollandse walvisvaart, waar veel geld mee verdiend werd. Overleden scheepsbemanningen of arbeiders die werkzaam waren op de basis zelf, werden begraven op het eiland. Door de harde grond kon niet diep worden gegraven, maar door er stenen op te leggen werd voorkomen dat ijsberen en andere vleeseters de graven openhaalden. De lijken werden door de koude grond uiterst goed geconverseerd. Veertig jaar geleden werd er al eens archeologisch onderzoek gedaan waarbij een aantal graven werden geopend. Hierbij kwamen veel kledingstukken tevoorschijn die uiterst goed bewaard waren gebleven. Deze kledingstukken zijn inmiddels in beheer bij het Rijksmuseum en hebben de wetenschap en geschiedkundigen veel geleerd over hoe men zich toentertijd in die omstandigheden kleedde.
Archeologen zijn voorzichtig en selectief geweest met het openen van graven, maar moeten nu wellicht haast maken om het vergaan van veel informatie te voorkomen.
(afbeelding: aangetroffen en goed bewaard gebleven kledingstukken van overleden Hollanders op Spitsbergen in de 17e eeuw) (Rijksmuseum Amsterdam).
In mijn onderzoek naar de Mars bleek ook een voormalig walvisvaarder op het schip te hebben gezeten. De Walvisvaart was in de eerste helft van de 18e eeuw al danig in het slop geraakt. Eerste stuurman op de Mars, Dirk Hoogerduijn (1731, Den Helder) had zelfs het commando gehad over zo’n walvisvaarder. Door een onfortuinlijke schipbreuk verloor hij echter alles en moest daarom zijn geld verdienen bij de marine, waarop ook zijn zoon als scheepsjongen diende. Deze reis van Hoogerduijn verliep voor hem echter dramatisch en hij verloor zijn leven door de zeeslag met de Engelsen op 4 februari 1781, vlak na het vertrek vanuit Sint Eustatius.
Meer weten over Dirk Hoogerduijn en de Mars? Wij hebben een boek over het schip en de bemanning geschreven. U vindt meer informatie door hier te klikken.
