je kunt het collateral damage of bijvangst noemen, hoe dan ook een toevalligheid, maar als je mij een aantal jaar geleden had verteld dat ik helemaal in de maritieme historie zou gaan, had ik je voor gek verklaard.

Ik heb een aangeboren weerstand tegen elke vorm van waterdingen. Het enige dat ik gedoog is de douche en aanverwante hygiene en een lekkere plensbui op zijn tijd, maar voor de rest hoef je bij mij niet aan te komen met water recreatie of andersoortig vermaak. Van open water blijf ik al helemaal ver weg.
Toch ben ik in de maritieme historie beland en dat heeft alles te maken met de Mars, het Rotterdamse oorlogsschip uit 1778-1781. Maar hoe kom je dan bij de Mars als je totaal geen interesse hebt in maritieme historie. En dat heeft dan weer alles te maken met genealogie.

Ergens in 2018 vond ik een brief uit 1780 gericht aan de predikantsdochter Pietertje van der Zaag in Zuidland, mijn geboortedorp. Aangezien ik genealogisch alles van Zuidland ‘verzamel’ had dit natuurlijk mijn interesse. De brief was geschreven door een bemanningslid van de Mars, die op dat moment op de rede van Sint Eustatius was gelegen.

De briefschrijver vertelde over een vernietigende orkaan, over Engelse kapers en over nog meer leed. Ik vond het ontzettend interessant maar kon op zich vrij weinig over de Mars vinden. De zeeslag bij Sombrero stond vermeld en het overlijden van Schout bij nacht Willem Crul maar verder heel weinig en van een orkaan al helemaal niets. Afijn lang verhaal naar kort: ik ben begonnen met een onderzoek naar de Mars. Niet alleen het schip maar ook de bemanning, ieder individu, wat het allemaal vrij uniek maakt.
Doordat je zo veel mogelijk leest over de marine, de tijdsgeest, hoe de wereld er politiek uitzag in dit tijd, verdiep je je automatisch in de maritieme historie van Nederland. En die is zo mooi.
Feit is wel dat over de 17e eeuw veel meer te vinden is dan de relatief saaie 18e eeuw. Dat die 18e eeuw veel minder leeft, heb ik ook gemerkt na de lancering van ons boek over de Mars. Er is weinig belangstelling voor. De maritieme historie fanclub in Nederland is maar klein en dan vooral geïnteresseerd in die 17e, Gouden, eeuw.
Maakt dat uit? Het is jammer voor mijn ego dat het boek niet lekker loopt als gehoopt, maar het is hobby.
Aan de andere kant een uitdaging, want als er weinig belangstelling is voor die 18e eeuw, betekent dat veel studenten het links laten liggen en is er des te meer te ontdekken door zo’n amateur onderzoekertje uit Zuidland.

Ben ik dan nu helemaal into the maritieme historie? Nee, dat dan ook weer niet. Ik blijf lekker dicht bij de Mars. Ondanks dat het boek af is, is het onderzoek nog altijd gaande en waarschijnlijk nooit klaar. Nog zo veel bemanningsleden waar ik weinig tot niets van weet en ik wil graag alles weten. In die lijn ben ik ook een ander project gestart: Mannen van de Maze. Hierbij probeer ik al het personeel van de Rotterdamse admiraliteit te verzamelen. Een beetje megalomaan is het wel om in je eentje op te pakken en er zal dan ook met tussenpozen aan gewerkt worden, maar het kan nu al een interessante bron voor genealogen zijn. Klik hier om naar de website van het project te gaan.

De brief schrijver waar het allemaal mee begon was de verloofde van Pietertje, maar ondertekende niet met zijn naam. Zij huwde vijf jaar later met Bastiaan van Gogh maar ik ben er van overtuigd dat hij niet op de Mars zat en dus niet de briefschrijver was. Maar wie dan wel? Nog altijd weet ik het niet maar ik blijf zoeken en het zal gaan lukken.