DE MARS
De Mars is een beetje mijn kindje geworden en de 418 bemanningsleden mijn familie. Ik heb een gehele website en een boek (2021) gewijd aan het stamboomonderzoek van de bemanning van de Mars. Op de website waar u nu bent publiceer ik artikelen die met de nog altijd voortdurende zoektocht naar het schip en de bemanning te maken hebben.
Het begon allemaal zo: Er was eens een brief, geschreven door een zeeman op het oorlogsschip Mars, gericht aan zijn verloofde in Zuidland. Als genealogisch onderzoeker bij de historische vereniging van dit dorp struin ik regelmatig archieven door op zoek naar Zuidland-gerelateerde documenten. Deze brief had direct mijn aandacht want hoe vaak kom je een brief tegen uit 1780 tussen twee geliefden?
Ik wilde de brief gebruiken voor een verhaal voor de historische vereniging en ging daarvoor op onderzoek naar de Mars. De brief was verstuurd naar Pietje van der Zaag, dochter van de predikant, maar was niet ondertekend door de afzender. Pietje huwde vijf jaar later met Bastiaan van Gogh uit Den Haag dus ik hoefde alleen maar uit te zoeken wat zijn rol op de
Mars was en klaar zou het verhaal zijn. Het liep allemaal anders.
Ondanks de aanwezige monsterrollen was er geen Bastiaan van Gogh te vinden aan boord van het Rotterdamse oorlogsschip, maar ik raakte door mijn zoektocht naar hem steeds meer
geïntrigeerd door het verhaal van de Mars en door alle namen op die monsterrollen waarvan ik meer wilde weten. Het las als een stoer jongensboek: het Caribisch gebied, de orkaan, de invasie van Sint-Eustatius, de zeeslag met de Engelsen, de omgekomen admiraal, de bemanning in de gevangenis. Het was Pirates of the Caribbean maar dan in het echt en ook nog eens als onderdeel van de eigen Hollandse maritieme historie. Ik kan tot de dag van vandaag niet geloven dat geen student/onderzoeker/schrijver het verhaal over dit schip heeft opgepakt.
Dit verhaal verdiende geschreven te worden en ik vind het een eer dat die taak aan mij toegevallen is.
Ik ben echter geen historicus of maritiem deskundige. Sterker nog, vanuit een watervreesverleden blijf ik het liefst zo ver mogelijk weg van alle open wateren. Ik ben een hobbyist op het gebied van historisch en genealogisch onderzoek en de schoenmaker dient vooral bij zijn leest te blijven. Ik wilde een andere insteek dan een wetenschappelijke benadering en vooral het verhaal vertellen van de bemanning. Ik werd hierbij bijzonder geholpen door twee elementen. Ten eerste de memoires van Cornelis de Jong, luitenant op de Mars. Het uitgebreide reisverslag van zijn ervaringen op de Mars loopt als een rode draad door dit boek heen. Ten tweede de bijna veertig brieven van bemanningsleden die bewaard zijn gebleven en inzichtelijk zijn gemaakt via het Brieven als Buit project van de Universiteit Leiden. De brieven hielpen met aanwijzingen tot het reconstrueren van stambomen en gaven tevens
een prachtig inzicht in het leven van de Marsmannen aan boord en hun relatie met het thuisfront.
DE LAATSTE REIS VAN DE MARS
Te bestellen via de boekhandel, online platforms of www.wonka.nl
ARTIKELEN
Pietje van der Zaag
Soms is het wonderlijk hoe dingen bij elkaar komen en voel ik mij als een kind zo blij. Zo werd ik onlangs door Peter Swart van het Westfries archief geattendeerd op een veiling in Amsterdam. Aldaar was een portret ter veiling gebracht van Petronella Wilhelmina van...
Schout-bij-nacht Willem Crul
De namen van de grote zeehelden die in het harnas stierven zoals Michiel de Ruyter, Maarten Tromp, Piet Hein, Witte de With kennen we allemaal wel. Ze zijn de admiraals waarmee we zijn grootgebracht op school en wiens heldendaden de hemel in geprezen werden. De...
De zoektocht naar 317 Jan Furtz (soldaat)
Desen aan grifie diesen de Huijs vrouw van jaan vouts wonende in de lange linstraat tot Rotterdam met vrijnt die goot geleijdt door zee.Sinte Staasius den 9 november 1780 Mijn seer geachte Huijs vrouwIck laat u weeten als dat ick godt looff en dank noch fris en gesont...
Erik Hazelhoff Roelfzema en 005 Witte van Dam
Zijn onze eigenschappen, karaktertrekken, ons doen- en laten, het gevolg van nature of nurture (is het ons DNA of is het de opvoeding geweest)?Dit zouden we ons af kunnen vragen bij Erik Hazelhoff Roelfzema, de soldaat van oranje, natuurlijk bekend vanwege zijn...
058 Anthonij Willem Cassa
Anthony Willem Cassa komt op 25 maart 1780 als 17-jarige cadet aan boord van de Mars. Voordat hij een jaar later terugkeert naar Nederland aan boord van het cartelschip De Jonge David, is hij tijdens zijn eerste campagne al gepromoveerd tot luitenant.Cassa blijft nog...
048 Lieve van Doorne
Voor iedereen met de volgende achternamen in de familie: Van Oostendorp, De Vliegh, Esser, (Van) Kuijk, De Jager, Van Ommeren, Van Vessem, Van Dongen, Anceaux, Van Huet, Kleijweg, Strötbaum , Eliasberg, Schoovers, , Brandenburg, Kila, Snellenberg,...
CATEGORIE