Zoals u in het eerste artikel heeft kunnen lezen zijn de zogenaamde Prize Papers (Brieven als Buit) in potentie een enorme rijke bron voor genealogen. Echter, slechts een klein deel is toegankelijk en waar wat is, is nogal een uitdaging gebleken. Ik ben op zoek gegaan en neem u mee in mijn (voortdurende) queste.
Laten we beginnen bij het begin; de bron. Dat is de HCA (High Court Admiralty). Dit archief valt onder The National Archives in Kew. Daar online zoeken heeft vooralsnog weinig zin. Inhoudelijk staat vrijwel niets online en er zijn alleen verwijzingen te vinden. Alle voor Nederland relevante boxen zijn ook niet (fysiek) in te zien, want u krijgt een melding dat deze vanwege een project niet aan te vragen zijn.
Na enige tijd zoeken ben ik er achter gekomen welk projec tdat is. Het gehele archief gaat door het Göttingen Academy of Sciences and Humanities in Duitsland opgepakt worden. Via de website portal.prizepapers.de zullen vermoedelijk alle (en ik hoop ook alle) documenten ontsloten worden. Harstikke mooi en ik hoor u al denken: “Nou die queste van jou, Buikstra, die duurde ongeveer twee alineas, waar maak je je druk om?”.
Vooralsnog zie ik alleen de HCA (45) court process documentatie en niet de inhoudelijke vangst. Op zich ook interessant als je meer wilt weten over een bepaald schip, de inhoud en eigendom, maar niet waar ik (en andere genealogen ) naar op zoek ben. Ik wil kunnen zoeken/lezen in de inhoud van alle buitgemaakte brieven.
NB In sommige court process documentatie worden trouwens ook bemanningsleden gehoord en vermeld in de processtukken dus het kan als genealoog ook nu al een mooie bron zijn, maar u moet goed zoeken.
Wachten op op dit project zal jaren duren (voor het gehele project is twintig jaar uitgetrokken), terwijl ik het hele grote vermoeden heb dat wat ik zoek al gescand is. De vraag is alleen waar dit zich bevindt!
Het zit namelijk zo. Ik zoek brieven die geschreven zijn door bemanningsleden van het Rotterdamse oorlogsschip Mars. Het schip en bemanning waar ik al jaren onderzoek naar doe en inmiddels ook een boek over heb gepubliceerd. Van bijna 40 van de 418 bemanningsleden zijn via de Brieven als Buit websites van de Universiteit van Leiden al brieven te vinden. Dat is geweldig natuurlijk en heeft ons zo ontzettend geholpen bij het identificeren van bemanningsleden, maar… het BaB project heeft zich alleen gericht op Nederlandstalige brieven. Op de Mars zaten ook heel veel Duits- en Franstalige bemanningsleden en ook Skandinaviers. Het kan dus zijn dat er brieven van bemanningsleden in het archief zitten die ik nog niet heb. En daar begint de queste.
Uit het BaB project is mij gebleken dat alle Mars brieven kwamen uit het archief met de aanduiding HCA30 en met name deze subnummers: 318/321/322/325/337-340/356/361-363. Zie ook hier.
Het BaB heeft alleen de scans van de Nederlandse brieven. Deze hebben zij naar verluidt verkregen via Metamorfoze, een project van het Huygens-KNAW instituut:
Echter, dit instituut zegt alleen de scans te hebben die online staan. Nemen we als voorbeeld HCA30-337 waarin zich 16 Mars-brieven bevonden. Deze komen volgens het lijstje van het Nationaal Archief uit het schip De Vriendschap van schipper Roelof Barents. Dat schip komt niet voor bij het Huygens instituut en zo gaat het ook met de andere brieven. Bij het Huygens instituut komen we dus niet verder.
We gaan naar het nationaal archief. Zij hebben tenslotte al die subnummers netjes vermeld staan op hun website en moeten dus weten waar de scans zijn. Helaas… Het N.A. heeft ook wel wat scans online staan uit het HCA30 archief maar alle subnummers die ik wil zien niet. Alle links (bronverwijzingen) lopen dood. Niet erg bemoedigend. Ik neem contact op met het N.A., maar zij weten het ook niet. Ze hebben de scans niet, daar moet ik het maar mee doen. Ik blijf het raar vinden. Iemand (en ik vermoed in Kew) heeft al die brieven van bijvoorbeeld HCA30-337 gescand en aan het BaB project gegeven. Ik kan mij niet voorstellen dat men bij het scannen een selectie heeft gemaakt. Nee, logischer, praktischer, veiliger en duurzamer zou zijn om heel HCA30-337 te scannen en daarna selecties te maken om bijvoorbeeld aan het BaB te geven.
Verder is er ook nog iets als deze website ; een soort van portal waarvoor grotendeels betaald moet worden. Alleen zoeken in de Atlas lijkt gratis maar wat er nu precies inzit is mij niet duidelijk.
Ander voorbeeld van de wirwar (en dat ik niet de enige ben). Op Twitter (zie afbeelding hieronder) kwam ik een oude tweet tegen. Hierbij wordt getweet over een brief aan Cornelis de Jong van Rodenburgh uit 1798. Geheel toevallig zat Cornelis de Jong als luitenant ook op de Mars in 1778-1781, maar dat terzijde. Een reactie op de tweet geeft aan dat de brief niet te vinden is, waarop het Prize Papers project (Huygens) aangeeft dat dat klopt maar de vrager de brief wel kan krijgen. Harstikke goede service natuurlijk maar hoe zit het met al die andere brieven. Je kunt niet ergens om vragen als je niet weet wat er is? Het is wederom een bevestiging dat er veel meer gescand is dan ‘ons’ (als amateur-onderzoeker/genealoog/maritiem-geinteresseerde) tot nu toe online beschikbaar is gesteld.
Tot zover de queste en ik vermoed dat er ook een blogpost deel 3 en wellicht verder gaat komen. A, omdat het HCA zo’n ongelooflijke mooie bron is en B omdat ik bij die scans wil komen…
